fbpx
 

Новости

Темата на овoj настан го следи забрзаното темпо на дигиталната трансформација и ја нагласува важноста на користењето на дигиталните технологии преку кои се дава огромен придонес кон затварањето на јазот во професионалните можности помеѓу мажите и жените.

Преку својата работа Алијансата за родова еднаквост на работното место – ГЕА се залага за инклузивна работна средина и еднаквост во можностите преку искористување на потенцијалот на дигитализацијата и е-трговијата. Главниот фокус на ГЕА е намалување на родовиот јаз на работното место, преку мотивирање на компаниите активно да учествуваат во промените и да креираат инклузивни интерни политики за работа и практики со кои се рушат стереотипите поврзани со жените и девојките.

Со свое поздравно обраќање сесијата официјално ја отвори Нина Ангеловска, претседателка на Алијансата за родова еднаквост – ГЕА: „Застапеноста на полот е значително важна, и не само затоа што е во согласност со принципите на еднаквост и фер игра без дискриминација, туку и затоа што претставува едноставно бизнис интерес. Истражувањата покажуваат дека компаниите со еднаква застапеност на полот вредат повеќе и се поиновативни, остваруваат подобри резултати, носат подобри одлуки. Особено ми е драго што компаниите кои ја поддржуваат работата на GEA, како што е A1 Македонија се своевидни позитивни примери (role-models) со еднаква застапеност на жените во вкупниот број на вработени и што е поважно еднаква застапеност на жени на менаџерски позиции. Целта на овие нетворкинг тематски настани е да ја кренеме свеста за значајноста на оваа тема, да ги истакнеме и промовираме позитивните примери и секако нетворкинг од кој произлегуваат идеи и инспирација за нови иницијативи.“

Свое обраќање имаше и Извршниот директор на А1 Македонија, Методија Мирчев кој изјави: „Ние во А1 Македонија не сме само гласни на оваа тема, туку и активно ја адресираме. Работиме на активна промоција на нашите колешки во рамките на компанијата, на специјално организирани тренинзи говориме за надминување на несвесни предрасуди, а за усовршување и поттик на професионалните кариери работиме преку менторска програма и ставаме на располагање обуки за усовршување и развој на дигитални вештини, а преку можноста за флексибилно работно време овозможуваме баланс на професионалниот и личен живот. Ја поздравувам иницијативата на ГЕА бидејќи учејќи од меѓусебните практики можеме да дадеме придонес во унапредување на родовата еднаквост на работното место, работна средина во која различностите се почитуваат, во која сите имаат исти можности, права и обврски независно од полот на кој припаѓаат”.

Со цел да се прикажат активните заложби на компанијата за создавање на еднакви можности помеѓу мажите и жените во професионалната работна средина, беше прикажано промотивно видео изработено од страна на А1 Македонија и Алијанса за родовата еднаквост. Преку видеото беа споделени успешните примери во професионална работна средина на А1 за учеството од 50% жени на раководни позиции, надминувањето на предизвиците во родовата застапеност и обезбедувањето на непречено функционирање на услугите преку синергијата на мешаните машко-женски тимови.

Свое обраќање имаше и Извршниот директор на А1 Македонија, Методија Мирчев кој изјави: „Ние во А1 Македонија не сме само гласни на оваа тема, туку и активно ја адресираме. Работиме на активна промоција на нашите колешки во рамките на компанијата, на специјално организирани тренинзи говориме за надминување на несвесни предрасуди, а за усовршување и поттик на професионалните кариери работиме преку менторска програма и ставаме на располагање обуки за усовршување и развој на дигитални вештини, а преку можноста за флексибилно работно време овозможуваме баланс на професионалниот и личен живот. Ја поздравувам иницијативата на ГЕА бидејќи учејќи од меѓусебните практики можеме да дадеме придонес во унапредување на родовата еднаквост на работното место, работна средина во која различностите се почитуваат, во која сите имаат исти можности, права и обврски независно од полот на кој припаѓаат”.

Со цел да се прикажат активните заложби на компанијата за создавање на еднакви можности помеѓу мажите и жените во професионалната работна средина, беше прикажано промотивно видео изработено од страна на А1 Македонија и Алијанса за родовата еднаквост. Преку видеото беа споделени успешните примери во професионална работна средина на А1 за учеството од 50% жени на раководни позиции, надминувањето на предизвиците во родовата застапеност и обезбедувањето на непречено функционирање на услугите преку синергијата на мешаните машко-женски тимови.

На настанот присуствуваа околу 100 гости – претставници од бизнис секторот, партнери и поддржувачи на ГЕА, претставници на невладиниот сектор, меѓународни организации и фондации како и претставници на владини институции, помеѓу кои и Министерката за труд и социјална политика, Јована Тренчевска. 

Повеќе информации за Сесијата за вмрежување: „Дигитална иднина, еднакви права“ и воедно за Алијансата за родова еднаквост на работното место можат да се погледнат на следниот линк: https://genderequalityalliance.org/.

По повод Меѓународниот ден на еднакви плати, во хотелот DoubleTree by Hilton во Скопје се одржа
Конференција на тема „Родова еднаквост на работното место”, организирана од Алијанса за
родова еднаквост на работното место – ГЕА, иницијатива на Асоцијацијата за е-трговија на
Македонија – АЕТМ. Конференцијата се организираше со поддршка на проектот „Активност за
јакнење на деловниот екосистем“, финансиран од УСАИД, а спроведуван од Консалтинг за
стратешки развој (КСР).


Овогодинешната конференција со наслов “Родова еднаквост на работното место” ја следеше
мисијата на Алијансата за родова еднаквост и се зборуваше за еднакви можности, еднаква
застапеност без дискриминација и еднакво вреднување на трудот на жените и мажите. Беа
споделени податоци кои говорат дека се уште сме далку од постигнување родова еднаквост на
работното место, но се дискутираше и за мерки и политики кои се преземаат како и за предлози за
постигнување на прогрес на ова значајно прашање. Дополнително, преку споделување на добри
практики и претставување на компаниски рол-модели, конференцијата го поддржа активното
вклучување на компаниите во промовирањето на еднаквиот статус на жените и мажите на
работното место и во општеството.


Конференцијата официјално ја отвори Нина Ангеловска, претседателка на ГЕА: „Предизвикот на
родовата нееднаквост постои, родовиот јаз постои на многу основи, и неопходно е да се адресира
бидејќи еднаквите можности, еднаквоста на пазарот на трудот на мажите и жените и можноста да
дадат еднаков придонес ја прави економијата подинамична, посилна и поотпорна, а придонесува и
за поголем економски раст. Оваа конференција е посветена на Меѓународниот ден за еднакви
плати (18 септември), а Меѓународните денови постоеле и пред основањето на Обединетите нации,
но се прифатени од ОН како моќна алатка за адресирање на одредени предизвици и се повод за
едукација на јавноста за прашања од интерес, за мобилизирање на ресурси и застапување пред
политичките претставници со цел решавање на истите. Иако се работи за глобални предвизици, со
одбележување на овие меѓународни денови во рамки на Алијансата на родова еднаквост на
работното место – ГЕА се обидуваме локално да придонесеме и делуваме.”


Свое поздравно обраќање имаше и г-а Елизабета Ѓоргиевска, Сопруга на Претседателот на
Република Северна Македонија: „Сите човечки суштества се раѓаат слободни и еднакви по
достоинство и права. Ова е првата реченица во првиот член на Универзалната декларација за
човековите права, што беше усвоена пред 75 години. Фактите зборуваат дека и 75 години по
усвојувањето на Декларацијата, родовиот јаз во платите сè уште постои, вклучително и кај нас исто
така. И покрај тоа што жените стекнуваат квалитетно образование, сè уште жените се соочуваат со
родово базирана дискриминација не само при вработувањето, туку и при кариерното
унапредување и уште повеќе кон праведното вреднување на нивниот труд. Иронијата е што
ефектите не ги чувствуваат само жените, туку и целата македонска економија. Нееднаквоста ги

маргинализира и ги демотивира жените, а со тоа ја лишува економијата од нивниот креативен
потенцијал.“


Во рамки на настанот беа организирани три панел дискусии со претставници од бизнис секторот,
засегнатите институции, како и претставници од домашни и меѓународни организации. На панел
дискусиите се разговараше за најдобрите практики кои овозможуваат еднакви услови за
професионален развој на жените и мажите во работната средина, намалување на родовиот јаз во
платите, како и препораки насочени кон економското јакнење на жените. На конференцијата, како
панелист говореше и Министерка за труд и социјална политика, Јована Тренчевска.
Кристина Хаџи-Василева, која што е извршна директорка на Консалтинг за стратешки развој и
воедно панелистка на Конференцијата ги претстави можностите за поддршка на иницијативи и
активности за економско јакнење на жените преку проектот „Активност за јакнење на деловниот
екосистем“ и изјави: „Деловните здруженија имаат значајна улога во јакнење на микро, малите и
средни претпријатија вклучувајќи го и аспектот на родова еднаквост на работно место. Преку
грантовите што ќе се доделат во рамките на проектот, ќе биде поддржано воведување на политики,
процедури и стандарди кои ќе овозможат поголемо вклучување на жените на пазарот на труд во
секторите во кои доминираат мажите. Ова ќе придонесе за поголемо економско јакнење на жените
и родово избалансирана работна сила.“


На конференцијата покрај говорниците, учествуваа и околу 100 гости, меѓу кои и членови на
Советот на Алијансата за родова еднаквост на работното место – ГЕА, членови на Асоцијацијата за
е-трговија на Македонија – АЕТМ, соработници, партнери, поддржувачи на ГЕА и АЕТМ, и
претставници од бизнис секторот, кои имаа можност да споделат позитивни примери поврзани со
најдобрите практики за постигнување родова еднаквост на работното место.
Повеќе информации за Конференцијата и воедно за Алијансата за родова еднаквост на работното
место можат да се погледнат на следниот линк: https://genderequalityalliance.org/.

Ова се само дел од прашањата на кои одговор дава извештајот „Политики за еднаква застапеност на жените на лидерски позиции во компаниите за ИКТ и поддршка на различностите“ подготвен во рамки на проектот „Поттикнување на менаџмент и лидерство – Жени-лидери”, кој го спроведува Бреинстер во соработка со швајцарската Програма за зголемување на пазарната вработливост (ИМЕ), со цел поддршка на ИКТ-секторот.

Недостиг од квалификуван кадар, мал број на жени на лидерски позиции

Истражувањето беше презентирано во просториите на Ed-Tech организацијата Бреинстер, а покрај претставниците од Амбасадата на Швајцарија, ИМЕ и Бреинстер, на настанот присуствуваа и претставници од ИКТ-компании од земјава.

„Иако, ИКТ-секторот е една од најбрзорастечките индустрии која игра клучна улога во поттикнувањето на економскиот раст и иновациите, сепак брзината со која расте, не е проследена со еднакво брз пораст на квалификувана работна сила. Жените, пак остануваат значително недоволно застапени во секторот и претставуваат мал процент од вкупната работна сила, што е особено видливо на лидерските позиции. Ова се само дел од заклучоците што се содржани во ова истражување преку кое се обидовме да ги идентификуваме празнините, предизвиците и можностите за креирање на родово сензитивни политики во ИКТ-секторот кај нас“, рече Маја Лазаревска, проект менаџер на проектот и грант-специјалист во Бреинстер.

Таа се надева дека препораките од овој извештај и преземените мерки ќе им помогнат на ИКТ-компаниите да привлечат талентирани жени и девојки како свои вработени, да го подобрат процесот на нивно задржување во компаниите и да ја зајакнат нивната конкурентност, со што ќе доведе до подобри деловни резултати, но и позитивно општествено влијание.

Лазаревска на настанот објасни дека покрај тоа што истражувањето имало за цел да направи увид во силните и слабите страни на овие политики, една од целите била и да укаже на можностите за унапредување на политиките во областа, како и потенцијалните предизвици со кои компаниите би се соочиле, преку конкретни препораки со мерки и начини на нивно спроведување во пракса. Преку проценка на позицијата на жената на лидерски позиции во 49 комапнии од ИКТ-секторот, наодите од овој извештај ќе служат како почетна точка за следни активности, вклучително и развој на новата образовна програма – Академија за лидерство и менаџмент на Бреинстер.

„Дополнително, истражувањето ќе се обиде да ги запознае компаниите и со потребата и придобивките од спроведување на родово сензитивни политики, но и ефектите кои одредени политики ги имаат врз вработените, особено жените. Ние утврдивме дека јазот помеѓу побарувачката и понудата на квалификуван кадар во ИКТ-секторот е проследен и со значително низок број на жени и девојки во оваа област, што всушност укажува на постоење на родов јаз во образованието“, рече Лазаревска.

Потреба за родовосензитивни политики во компаниите

Истражувањето покажало дека генерално, ИКТ-секторот сè уште се перцепира како област во која доминираат мажи, а родовите стереотипи играат значајна улога во одржување на оваа слика. Жените кои влегуваат во секторот може да се соочат со бариери како што се несвесна родова пристрасност, дискриминација или недостаток на пристап до можности за менторство и вмрежување, што може значајно да го ограничи нивниот напредок и да влијае на нивното задржување на одредено работно место, но и во секторот генерално.

Во најголем дел од анкетираните компании или 85.7% постои формална систематизација на работни позиции, како и формални политики за вработување ( кај 87.8%) , но само кај 14.3% се применуваат одредени родово-сензитивни политики или мерки на работното место, односно политики кои водат сметка за рамномерна застапеност и напредување и прилагоденост на работата според специфичните потреби на жените и мажите.

Во рамки на истражувањето биле спроведени и интервјуа со претставнички од-ИКТ секторот. Според одговорите на интервјуираните, речиси во ниту една од компаниите во кои работат или работеле, воопшто не се разговара на темата односно за дискрепанцата во однос на родовата застапеност или пак родово сензитивните политики. Бојана Јовановска, експерт за родови политики, која го направи истражувањето објасни дека најголем дел од интервјуираните изјавиле дека темата несвесно се одбегнува, односно дека ја нема свесноста дека треба да се посвети внимание на проблемот заради тоа што нема импликации врз нивната работа.

„И покрај тоа што најголем дел изјавија дека нема родова поделба кога станува збор за вештините, сепак „меките“ вештини најчесто ги поистоветуваат со жените, додека техничките со мажите. Според интервјуираните, жените се повеќе застапени во ИКТ- секторот во професии поврзани со администрација, човечки ресурси и маркетинг, односно професии кои препоставуваат повеќе комуникација, емоционална интелигенција, соработка, додека технологијата сè уште се поврзува со мажите“, вели Јовановска.

Развој на едукативна програма која ќе таргетира жени

На презентацијата на ова истражување се обрати и Анета Дамјанoвска, национална координаторка при Амбасадата на Швајцарија во Република Северна Македонија, која рече дека ИКТ-секторот продолжува да биде единствениот најбрзорастечки сектор во земјата, каде бројот на ИКТ-компании е во постојан раст и се проценува на околу 2.200, со околу 21.000 вработени лица, со просечна плата од околу 1.000 евра.

Таа го истакна задоволството од соработката со Бреинстер, како компанија која секогаш ги следи трендовите и потребите на пазарот. Рече дека заедничкиот проект кој е поддржан преку швајцарската Програма за зголемување на пазарната вработливост (ИМЕ), има за цел да ги зајакне вештините на жените за менаџирање и водење тимови во ИКТ-секторот, а со тоа да придонесе кон унапредување на конкурентноста на компаниите од овој сектор.

Еден од продуктите на овој проект е и Академијата за лидерство и менаџмент за која Бреинстер обезбедува и стипендии за жени, што претставува дополнителна стимулација.

„Спроведеното истражување чии наоди се презентирани денеска, ќе придонесат кон креирање и имплементација на наменска едукативна програма која ќе таргетира жени кои се на почетокот на нивната кариера и кои сакаат да напредуваат до менаџерски позиции. Преку ваквите активности сакаме да ја поттикнеме свеста и важноста од рамноправна застапеност на жените и мажите во сите степени на управување во една компанија. Ваквиот развој од една страна ќе доведе до унапредување на вештините и знаење кај учесниците на академијата, а од друга страна ќе креира можности за унапредување и нови вработувања во ИКТ-компаниите. Се надеваме дека како самоодржлив производ, таа во иднина ќе биде достапна не само локално, туку и пошироко“, истакна Дамјановска на презентацијата.

Препораки за компаниите

Целосното истражување кое беше презентирано наскоро ќе биде достапно за сите, а идејата е дополнително да послужи како алатка за подобрување на политиките во областа на унапредување на позицијата на жените во ИКТ-индустријата.

Како дел од препораките во извештајот за тоа што можат да направат ИКТ-компаниите се наведува дека треба да се подигне свеста генерално во ИКТ-секторот за потребата од подобрување на состојбата со родовата застапеност, преку отворање на поширока дискусија за оваа проблематика, со цел да се надмине отпорот на компаниите кон ова прашање. Потоа, компаниите треба најпрвин да ја препознаат несвесната родова пристрасност на работното место, што може да ги спречи жените да бидат земени предвид за лидерски позиции, како и креирање на мерки за одржување на рамнотежа помеѓу приватниот и професионалниот живот, а кои одговараат на специфичните потреби на жените.

Со цел да се охрабрат и поддржат интереси на жените и девојките за образование во ИКТ, но истовремено и да обезбедат квалификувани кадри, компаниите би можеле да развијат програми за стипендирање на жени во образование поврзано со ИКТ, вклучително и неформално образование и меки вештини.